|
C als neue Leitversion |
C als neue Leitversion |
C als neue Leitversion |
C als neue Leitversion |
f₁ als neue Leitversion |
k als neue Leitversion |
g₁ als neue Leitversion |
| N Namenl/91r 16 |
| I | N Namenl/91r 16 = KLD 44 IV 3 + 6; RSM ¹ReiBr/3c + RSM ¹ReiBr/6b |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92rb |
| | [ini S|2|blau]<<{o|ô} war ich var{i|e}n #vnt wa{t|z} ich vr{au|ou}-/wen h{a|â}n ge#s{ie|ehe}n·, [[3 i¬var{i|e}n~i$ Zur Endung -i¬n~i für die 1. Sg. Ind. Präs. s. Mnd. Gramm. § 418.]] |
| | %S{o|ô} wa{t|z} man v{a|o}#n / ir {ß|sch}{o|œ}ne #s{ay|ei}t #vnd ir {d|t}ug{i|e}nde #sing{i|e}t·, [[1 Reimpunkt aus radiertem i¬e~i gebessert?]] / |
| | {y|i}e doch m{oy|uo}{s|z} ich d#er mi#nne{#n|}cl{i|î}ch des be#s-/t{i|e}n ##y{ie|ehe}n·, |
| | %Di[ho e ho] mir da{s|z} h#erze mit {y|i}{rr|r}e / g{u^o|üe}{tt|t}e #vn#senft{i|e}{nc|c}l{i|î}ch{i|e}n t{#u|w}ing{i|e}t·. |
| | wol / mich, daz man der {c|k}l{a|â}r{i|e}n {##y|g}{ei|ih}t·, |
| | da{s|z} #si / #s{o|ô} vil der tug{i|e}nde h{a|â}t #vnt d{a|â} b{i|î} mich-_/g|_{i|e}l g{u^o|üe}{tt|t}e·. |
| | wol mich, daz man #si r{ey|ei}/ne #s{ye|ih}t·, |
| | #s{o|ô} gar {ay|â}n all{i|e}n wand{i|e}l, vr{i|î}, / des vr{eu|öu}t #sich m{i|î}n gem{u^o|üe}{tt|t}e·.[[3 i¬{ay|â}n all{i|e}n wand{i|e}l, vr{i|î}~i$ Ohne Komma läge eine doppelte Negierung von i¬wandel~i vor (i¬ayn~i=i¬âne~i und i¬vrî~i), wobei der Kasus von i¬all{i|e}n wand{i|e}l~i durch das i¬{ay|â}n~i bedingt wäre (i¬vr{i|î}~i erforderte einen Genitiv).]] |
| | wol / mich, da{s|z} ich #si al#s{o|ô} {ß|sch}{o|œ}ne h{a|â}n ge#s{ie|ehe}n·. / |
| | #si i{s|st} m{i|î}n {d|t}a{ch|c}, m{i|î}n {a|â}{#u|b}{i|e}nt<<r{oy|ô}t, m{i|î}n / #sunn_e·|_<<{#v|û}f<<br{e|ehe}n·, [[3i¬#sunne· {#v|û}f br{e|ehe}n~i$ Wegen der Aufzählung in V. 10f. hier als Substantiv verstanden, trotz des handschriftlichen Punctus nach i¬sunne~i; offenbar ist i¬bren~i die Schreibweise für i¬brehen~i, vgl. das Ausfallen des i¬h~i im Reimwort i¬ge#sien~i (V. 9) u. a. sowie die Parallelstrophe k Namenl 24 (i¬ta{g|c}<<{#v|û}{ff|f}<<brechen~i) und die Analogie zu i¬sunnenbrehen~i stN. ›Sonnenglanz‹ (Le II, Sp. 1316).]] |
| | m{i|î}n m{ey|ei}n<<{ß|sch}{i|î}n #vn#d / all{i|e}{s|z}, des mir vr{eu|öu}de birt·. |
| | wol mich, / daz ich #si ie ge#sach·, wol mich, ob mir // di[ho e ho] liebe wirt·. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
| C Brenn 13 |
| | C Brenn 13 = KLD 44 IV 3; RSM ¹ReiBr/3a |
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 848, fol. 188vb |
| | [ini A|2|rot]ls ich #st{a|â}n #vn#d denke, w{a|â} ich #si hab ge-/#sehen·, |
| | d{u^i|iu} m{i|î}ne#m h#erzen h{a|â}t ge#siget an / vor man{i|e}ge#n #i{a|â}ren·, |
| | #s{o|ô} i#st mir mit gedan/ken al#s{o|ô} wol ge#sch{e|ê}#n·, |
| | #swe#nne ich #si #sehen // #sol, die¦reinen mi#nne{k|c}l{i|î}chen {c|k}l{a|â}ren·. |
| | #s{o|ô} den/ke ich her, #s{o|ô} denke ich hin·, |
| | #s{o|ô} denke ich ie-/mer an die reine#n #s{#v^e|üe}{#s#s|z}en mi#nne{nk|c}l{i|î}che#n·. |
| | de#s / wirde ich di{k|ck}e gar {a|â}ne #sin·, |
| | #swe#nne ich #si / #sehen #sol als einen engel f{u^i|ü}r mich #sl{i|î}che#n·. / |
| | wol mich, d#c ich #si ie #s{o|ô} #sch{o|ô}ne h{a|â}n ge#se-/hen·. |
| | #si i#st m{i|î}n tac, m{i|î}n morge#n<<r{o|ô}t, m{i|î}n #s#v#n-/nen<<brehen·, [[3 i¬sunnenbrehen~i stN. ›Sonnenglanz‹ (Le II, Sp. 1316).]] |
| | m{i|î}n meien<<z{i|î}t #vn#d alle{s|z}, da{s|z} / mir fr{o^ei|öu}de birt·. |
| | ei wol mich wart, wol, / iemer wol·! wol mich, ob mir d{u^i|iu} #sch{o|œ}ne wir[ho t ho]·! / |
|
|
|
|
|
|
|
| C Brenn 16 |
| | C Brenn 16 = KLD 44 IV 6; RSM ¹ReiBr/6a |
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 848, fol. 189ra |
| | [ini S|2|rot]war ich var #vn#d #swa{s|z} ich fr{ow|ouw}e#n h{a|â}n / ge#sehen·, |
| | #swa{s|z} man ir t#vge#nde #seit #vn#d / vo#n ir #sch{o^e|œ}ne #singet·,[[3 i¬t#vge#nde #seit~i$ ›Vortrefflichkeit zuspricht‹, vgl. i¬êre/lop/ruom sagen~i swV. mit Dat. ›ehren, loben, preisen‹ (Hennig, S. 274). Das Zeugnis der Parallelüberlieferung, die mit der Präp. i¬von~i syntaktische Parallelität zum zweiten Halbvers aufweist, sowie das Metrum ließen freilich auch eine Konjektur zu i¬von ir t#vge#nde~i denkbar erscheinen.]] |
| | doch h{o^e|œ}re ich der rei-/nen mi#nne{n|}{k|c}l{i|î}che#n #iehen· |
| | des be#ste#n, wa#n d#c / mich ir g{#v^e|üe}te #vn#senfte{k|c}l{i|î}che#n twinget·. |
| | wol / mich, d#c man der kl{a|â}ren giht·, |
| | d#c #si #s{o|ô} vil / der t#vgende h{a|â}t #vn#d d{a|â} b{i|î} w{i|î}{b|p}l{i|î}ch g{u^e|üe}te·. / |
| | wol mich, d#c ma#n die #sch{o|œ}ne#n #siht· |
| | #s{o|ô} gar // {a|â}n allen wandel leben, des fr{o^ei|öu}t #sich m{i|î}n / gem{#v^e|üe}te·. |
| | wol mich, d#c ich #si mir ze>>fr{ow|ouw}e#n / h{a|â}n erkorn·, |
| | #si reine fruht: #s{o|ô} #s{#v^e|üe}{#s#s|z}e ein l{i|î}{b|p} / wart nie geborn·. |
| | wol mich ir t#vgende, #s{o|ô} / wol mich h{u^i|iu}te #vn#d iemer wol·, |
| | wol mich, / d#c ich #si h{a|â}n ge#sehen, wol mich, d#c ich ir / dienen #sol·. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| k Brenn/HofT 24 |
| III | k Brenn/HofT 24 = KLD 44 IV 6; RSM ¹ReiBr/507a |
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 674va |
| | [ini N|1|rot]%#V w{o|â} ich far, #/ waz ich {y|i}e / fr{a►u^:|u◄w|ouw}e#n h{a|â}n ge#sehen, #/ |
| | waz / man von iren {d|t}{o|u}genden / #s{ey|ei}t #/ #vnd von ir #sch{o|œ}ne #sin=/get, |
| | #P %S{o|ô} m{►u^:|u◄|uo}{s|z} ich doch der / fr{a►u^:|u◄w|ouw}en m{y|î}n daz be#ste ##ye-/hen, |
| | die mit ire g{u^:|üe}te kan / m{y|î}n her{tz|z}e #sen{ff|f}tecl{i|î}ch be=/twinge{nt|n}. |
| | #P %Wol mir, waz ma#n / der zarten giht, #/ |
| | die #s{o|ô} vil / der {d|t}{o|u}gende {d|t}r{ey|ei}t #/ #vnd / reiner w{i|î}be g{u^:|üe}te. #/ |
| | wol mir, / #s{o|ô} mich ir {au^:|öu}gel{i|î}n #siht, #/ |
| | wol / mir, wanne ich ir dienen / #sol, #/ de{z|s} fr{au^:w|öuw}et #sich m{y|î}n / gem{u^:|üe}te. #/ |
| | wol [del mich del] mir, daz / mich ir {a►u^:|u◄|ou}ge#n {y|i}e habent / an ge#sehen, #/ |
| | #sie i#st m{y|î}n / morgen<<r{o|œ}te, m{y|î}#n l{i|ie}[del e del]hter / ta{g|c}<<{#v|û}{ff|f}<<brechen, #/ |
| | #sie i#st m{y|î}#n / m{ey|ei} #vnd alle{s|z}, daz mir fr{eu^:|öu}=/de birt. #/ |
| | wol mir, ob ich ir die=/nen #sol, #/ wol mir, wanne mir / die reine wirt. #// / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| k Brenn/HofT 22 |
| I | k Brenn/HofT 22 = RSM ¹ReiBr/507a |
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 674ra |
| | [rub Ab#er v lieder rub] / |
| | [ini G|3|rot]%Ot gr{u^:|üe}{ß|z} dich, / fr{a►u^:|u◄w|ouw}e ob allen / fr{a►u^:|u◄w|ouw}en, ich bin / w►u^:|u◄nt. #/ |
| | got gr{u^:|üe}{ß|z} dich, [del fr{u^:|iu}nt del] / r{o|ô}#se ob aller bl{u^:|üe}t, got gr{u^:|üe}{ß|z} / dich, morgen<<r{o|œ}ten, #P |
| | %Got / gr{u^:|üe}{ß|z} fu^:r<<{#v|û}z [[3 i¬vorûz~i Adv. ›vor anderen; besonders‹ (Le III, Sp. 483).]] d{i|î}n z►u^:|u◄cker<</<<#s{u^:|üe}{#s#s|z}en r{o|ô}ten m►u^:|u◄#nt, #/ |
| | got gr{u^:|üe}{ß|z} / d{i|î}n r{ey|ei}nen fr{a►u^:|u◄w|ouw}en l{i|î}p, / d{i|î}n #sch{o|œ}n, die wil mich {d|t}{o|œ}te#n. / |
| | #P %Got gr{u^:|üe}{ß|z} dich, {#v|û}{#s#s|z}erwelte[del [ho r ho] del] / [del hort del] fr►u^:|u◄{ch|h}t, #/ |
| | got gr{u^:|üe}{ß|z} dich, / liep, #/ got gr{u^:|üe}{ß|z} dich, {d|t}r{►u^:|u◄|û}t, #/ got / gr{u^:|üe}{ß|z} dich, morgen<<#sterne. #/ / |
| | got gr{u^:|üe}{ß|z} d{i|î}n werde fr{a►u^:|u◄w|ouw}e#n / [del lip del] z►u^:|u◄{ch|h}t, #/ |
| | got gr{u^:|üe}{ß|z} d{i|î}n wer=/den fr{a►u^:|u◄w|ouw}e#n l{i|î}p, b{i#j|î} dem / #s{o|ô} w{e|æ}r ich gerne. #/ |
| | got gr{u^:|üe}{ß|z} / dich, d►u^:|u◄n{ck|k}elfarwer figel,[[3 i¬figel~i$ Nebenform zu i¬vîol~i stM. ›Veilchen‹ (Le III, Sp. 360f.).]] / gr{u^:|üe}ner kl{ee|ê}, #/ |
| | got gr{u^:|üe}{ß|z} dich, / fr{a►u^:|u◄w|ouw}e ob allen fr{a►u^:|u◄w|ouw}en, / mir i#st w{e|ê} #/ |
| | n{a|â}ch d{i|î}ner [del zar- del]/[del ten zucker del] #s{u^:|üe}{#s#s|z}en m{y|i}nne, / fr{a►u^:|u◄w|ouw}e, z{►u^:|u◄|uo} aller #st►u^:|u◄nt. #/ |
| | %N►u^:|u◄ / b{u^:|ie}t mir, fr{a►u^:|u◄w|ouw}e, d{i|î}n wer=/den gr{►u^:|u◄|uo}{s|z}, #/ #s{o|ô} [ho be ho]hebet mich d{i|î}n / [del zarter del] r{o|ô}ter #/ m►u^:|u◄nt. #// / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| g₁ Brenn/HofT/112ra 1 |
| I | g₁ Brenn/HofT/112ra 1 = KLD 44 IV 4; RSM ¹ReiBr/525a |
| Überlieferung: Wien, Österr. Nationalbibl., Cod. Ser. nova 3344, fol. 112ra |
| | [rub [ini B|1|rub]renberg#er w{ei|î}{ß|s} rub] / |
| | [ini S|1|rub]{o|ô} wol der t{a|â}t: aller {e|ê}r#st i#st mir wor##den / kun{d|t}, #/ |
| | wa{s|z} gan{cz|z}#er tugent #vn#d h{o|ô}h#er {e|ê}r_d|_en / an r{ai|ei}ne#n fr{au|ouw}e#n l{e|æ}ge. #/ |
| | [ini %M|1|rub]ir {ch|k}am ein / w{ei|î}{b|p} mit #st{e|æ}t in m{ei|î}nes h#er{cz|z}e#n gru#nt. / |
| | [ini %D|1|rub]{o|ô} rietn#n mir die #s{y|i}nne m{ei|î}n, #/ da{s|z} ich // der #sch{o|œ}ne#n {ph|pf}l{e|æ}ge, #/ |
| | da{s|z} _|m_ich mit {ch|k}{ai|ei}n#er / hande n{ey|î}t |
| | von ir tugent #vnd von ir g{ue|üe}t / n{y|i}ema#n lie{#s#s|z} #sch{ai|ei}den, #/ |
| | #vnd #sch{ai|ei}d {au|ou}ch / n{y|i}ema{#nd|n} de##nn d#er t{o|ô}t. #/ |
| | #si i#st mir lie{b|p} #vnd / liebet mir, #/ {ch|k}an mir #si n{y|i}em erl{ai|ei}##den: / |
| | [ini %S|1|rub]i liebet mir #vnd i#st mir lie{b|p} f{ue|ü}r alle / w{ei|î}{b|p}, #/ |
| | noch lieb#er da##nn die #s{e|ê}le m{ei|î}n i#st / mir ir r{ai|ei}n#er l{ei|î}{b|p}, #/ |
| | %Si liebet mir f{u|ü}r alle{s|z}, / da{s|z} d{a|â} ma{g|c} ge#s{ei|î}n. |
| | w{o|â} wart ie liebers / {y|i}e ge{p|b}orn#n, #/ da##nn #si mir i#st, d{y|i}[[??? Konjektur zu iu?]] fr{au|ouw}e m{ei|î}n? / |
|
|
|
|
|
|
|
| N Namenl/91r 17 |
| II | N Namenl/91r 17 = KLD 44 IV 1; RSM ¹ReiBr/1b |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92va |
| | [ini I|1|rot]%R mu#nt, d#er l{u|iu}{g|h}t{i|e}t, als d#er l{i|ie}{g|h}te r{u^o|u}b{i|î}#n / {d|t}{oy|uo}t·, |
| | wan als her #sich er#iu#ng{i|e}t als der / f{e|ê}-nix in de_n|m_ f{u^o|iu}re·, |
| | #vnd i{s|st} noch h{ey|ei}{#s|z}er / dan {ey|ei}n #sind#er in>>d#er gl{oy|uo}t·.[[3 i¬sinder~i stM. ›Metallschlacke‹ (Le II, Sp. 928); ›Rückstand von Verbranntem‹ (Mnd. Wb. IV, S. 210).]] |
| | {he|er} {ey|ei}d{i|e}t als / {ey|ei}ns dra{cg|ch}{i|e}n k{ye|î}l, #s{i|î}n lach{i|e}n i{s|st} ge-/h{u^o|iu}re·,[[3 i¬eiten~i swV. ›brennen, glühen‹ (Le I, Sp. 535).]] |
| | {he|er} geni#spit als {ey|ei}n v{u^o|iu}r#st{ey|ei}n / #snel·.[[3 i¬geni#spit~i$ nicht belegt; Parallelüberlieferung hat Form von i¬ganeisten~i swV. ›Funken sprühen‹ (Le I, Sp. 735).]] |
| | {o|a}ch, m{u|üe}#ste m{i|î}n munt #s{i|î}n zund#er / #s{i|î}n, bi{s|z} {he|er} di[ho e ho] mi#nne {i|e}ntfienge·: |
| | {he|er} l{u|iu}{g|h}-/t{i|e}t als {ey|ei}ne vack{i|e}l hel· |
| | #vnd g{ey|ê}t {#v|û}f / als {ey|ei}n r{o|œ}#sel{i|î}n· – w{y|i}[ho e ho] wol {i|e}{s|z} mir erg{y|i}-/en[exp d exp][sup g sup]e·! |
| | %Dar {#v|û}z #s{o|ô} drinct {ey|ei}n bal#s{me|em}, der / des h{ay|â}t gewalt·,[[3 i¬des h{ay|â}t gewalt~i$ i¬der~i kann i¬bal#s{me|em}~i wiederaufnehmen – dann müsste man am Versende einen Doppelpunkt setzen –, lässt sich aber auch auf i¬der~i in V. 10 beziehen.]] |
| | der wider #iu#ng{i|e}t / #vnt kan n{e|i}mer w[ho #er ho]den alt·, |
| | wem #si / mit[[1 i¬mit~i$ i¬m~i gebessert?]] re{g|h}ter l_e|{i|ie}_be won{i|e}t #st{ie|æ}{d|t}e b{i|î}·, |
| | >>de#m / we#s{i|e}t n{u|i}#mmer gr{a|â} h{ay|â}r· #vnd i{s|st} {u|ou}ch / aller #sorgen vr{i|î}·. / |
|
|
|
|
|
|
|
| C Brenn 11 |
| | C Brenn 11 = KLD 44 IV 1; RSM ¹ReiBr/1a |
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 848, fol. 188vb |
| | [ini I|3|rot]%R m#vnt, der l{u^i|iu}htet, als der liehte rub{i|î}n t{#v^o|uo}t·, / |
| | wan er h{a|â}t #sich ge#i#vnget als der f{e|ê}nix in / dem f{u^i|iu}re·.[[2i¬sam er sich het~i KLD]] |
| | er i#st noch hei{#s#s|z}er danne ein #sin/der vo#n der gl{u^o|uo}t· [[3 i¬sinder~i stM. ›Metallschlacke‹ (Le II, Sp. 928).]] |
| | #vn#d eitet [[3 i¬eiten~i swV. ›brennen, glühen‹ (Le I, Sp. 535).]]als eins tra{k|ck}en / kel, #s{i|î}n lache#n i#st geh{u^i|iu}re·, |
| | er genei#stet als / ein f{u^i|iu}r¦#stein #snel·. [[3 i¬ganeisten~i swV. ›Funken sprühen‹ (Le I, Sp. 735).]] |
| | wan #solt m{i|î}n m#v#nt #s{i|î}n z#v#n-/der #s{i|î}n, bi{s|z} e[mut s mut][ins r ins] [[1 i¬er~i$ aus i¬es~i korrigiert]] die mi#nne enpfienge·: |
| | er bri#n-/net als ein va{k|ck}el hel· |
| | #vn#d g{e|ê}t {#v|û}f als ein / r{o^e|œ}#sel{i|î}n – wie wol e{s|z} mir ergienge·! |
| | d{a|â} dr{e|æ}het / {#v|û}{s|z} ein bal#sem, der des h{a|â}t gewalt·, [[3 i¬dræhen~i swV. ›duften‹ (MWB I, Sp. 1359).]][[3 i¬der des h{a|â}t gewalt~i$ i¬der~i kann i¬bal#sem~i wiederaufnehmen – dann müsste man am Versende einen Doppelpunkt setzen –, lässt sich aber auch auf i¬der~i in V. 10 beziehen.]] |
| | der wid#er-/#i#vnget #vn#d wirt {o^v|ou}ch niemer alt·, |
| | #swem / #si wont mit rehte#n tr{u^iw|iuw}e#n #st{e|æ}te{k|c}l{i|î}chen b{i|î}·, / |
| | de#m wah#set niemer gr{aw|âw}es h{a|â}r #vn#d wirt / {o^v|ou}ch aller #sorge#n fr{i|î}#·. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| k Brenn/HofT 23 |
| II | k Brenn/HofT 23 = KLD 44 IV 1; RSM ¹ReiBr/507a |
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 674rb |
| | [ini I|2|rot]%R m►u^:|u◄#nt, d#er brennet re{ch|h}t, / als der liehte r{o|u}b{i|î}n {d|t}{►u^:|u◄|uo}t, #/ / |
| | er kan #sich wider j►u^:|u◄ngen / als der f{e|ê}nix in dem f{u^:|iu}re. / |
| | [rad D rad]%Er i#st noch r{o|ô}ter danne / ein {y|î}#sen in der gl{►u^:|u◄|uo}t, #/ |
| | er _h|_{ey|ei}=/te_r|_t [[3 Die Konjektur von i¬h{ey|ei}tert~i zu i¬{ey|ei}tet~i folgt der Parallüberlieferung.]] als des drachen kele, #/ / #s{i|î}n lachen i#st geh{u^:|iu}re. #/ / |
| | #P %Er gane_|i_#stet als daz f{u^:|iu}re / #sne{ll|l} #/ |
| | #vnd g{e|ê}t {►u^:|u◄|û}{ff|f} al{z|s} ein / r{o|œ}#sel{i|î}n #/ al in des m{ey|ei}en / ringe. #/ |
| | er brennet re{ch|h}t / als die fackel hel. #/ |
| | #vnd #solt / m{y|î}#n m►u^:|u◄#nt der zu^:ndel #s{i|î}n, bi{s|z} / ich die m{y|i}nne en{ph|pf}{i|ie}nge: #// / |
| | %Dar {#v|û}z #s{o|ô} g{a|â}t ein bal{#s#s|s}am / #sma{g|c}; #/ wer des h{a^e|â}t gewalt, |
| | #/ / der j►u^:|u◄_|n_ge_n|_t wider #/ #vnd ma{g|c} / {a►u^:|u◄|ou}ch n{y|i}emer werden alt; #// // |
| | wem #sie mit gan{tz|z}er #st{e|æ}ter / tr{u^:w|iuw}en wonet b{ii|î}, |
| | dem¦weh{#s-/#s|s}et n{y|i}emer gr{aw|âw}ez h{a|â}r #/ #vnd / #st{e|ê}t {a►u^:|u◄|ou}ch aller #sorgen fr{y|î}. #// / |
|
|
|
|
|
|
|
| g₁ Brenn/HofT/112ra 2 |
| II | g₁ Brenn/HofT/112ra 2 = KLD 44 IV 1; RSM ¹ReiBr/525a |
| Überlieferung: Wien, Österr. Nationalbibl., Cod. Ser. nova 3344, fol. 112rb |
| | [rub 2m rub] / |
| | [ini I|1|rub]r mun{d|t}, der l{eu|iu}{ch|h}t, als der lie{ch|h}te rub{i|î}n / t{ue|uo}t, #/ |
| | der #sich h{a|â}t erjunget als der f{e|ê}nix / in dem f{eu|iu}re. #/ |
| | %Er i#st noch h{ai|ei}{#s#s|z}er da##nn / ein #sin{dt|t}er {au|û}{s|z} d#er gl{ue|uo}t, #/ |
| | er {ey|ei}{d|t}et [[3 i¬{ey|ei}det~i$ i¬eiten~i swV. ›brennen, glühen‹ (Le I, Sp. 535).]] als / ein tracken k{ey|î}l, #s{ei|î}n lachn#n i#st geh{eu|iu}re, / |
| | [ini %E|1|rub]r gle#stet als ein f{eu|iuw}#er<<#st{ai|ei}n #snel·. |
| | [ini %G|1|rub]ot, / m{ue|üe}#st m{ei|î}n mun{d|t} der zund#er #s{ei|î}n, / bi{ß|z} er die m{y|i}nne en{ph|pf}ienge: #/ |
| | [ini %E|1|rub]r brin/net als ein vackel hel·, #/ |
| | er g{e|ê}t {au|û}f als / ein r{o|œ}#sel{ei|î}n – wol e{s|z} mir erg{i|ie}nge! #/ |
| | dar / {au|û}{s|z} dringet ein {w|b}al#sam, #/ der des h{a|â}t / gewalt, #/ [[3 i¬der des h{a|â}t gewalt~i$ i¬der~i kann i¬wal#sam~i wiederaufnehmen – dann müsste man am Versende einen Doppelpunkt setzen –, lässt sich aber auch auf i¬der~i in V. 10 beziehen.]] |
| | der [del n{y|i} del] wid#er junget #vnd {ch|k}an / ni{|h}t wer##den alt, #/ |
| | wem m{y|i}nne wonet / mit #stetn#n tr{eu|iuw}e#n va#ste b{ey|î}·, #/ |
| | d#er gewinnet / n{y|i}#mm#er gr{a|â}{b|w}es h{a|â}r· #/ #vn#d lebet #sund#er all#er / #sorgn#n fr{ey|î}. / |
|
|
|
|
|
|
|
| N Namenl/91r 18 |
| III | N Namenl/91r 18 = KLD 44 IV 15; RSM ¹ReiBr/14 |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92va |
| | [ini D|2|rot]{y|i}[ho e ho] wol<<get{a|â}ne t{#u|w}ing{i|e}t m{i|î}n{i|e}n #sen-/d{i|e}n l{i|î}p·, |
| | %Da{s|z} ich gar v#er{#sz|z}{#u|w}{i|î}#u{i|e}lt h{a|â}n, / o{f|b} ich {i|e}{s|z} m{u^o|ü}ge erl{i|î}d{i|e}n·. |
| | %Si vr{auw|ouw}e ob / all{i|e}n {w|v}r{auw|ouw}{i|e}n #vnd m{i|î}n l{ey|ei}t<<v#er{d|t}r{i|î}p·, / |
| | ir mi#nne{#n|}cl{i|î}ch#er ane<<blic m{i|î}n h#erze kan / v#er#sn{i|î}d{i|e}n·; |
| | %Si kre#nk{i|e}t #sinne #vnd l{i|î}b{i|e}s ma-/{ch|h}t, #/ |
| | al#s{o|ô} da{s|z} {i|e}{s|z} er#stirb{i|e}t gar·, #s{o|ô} #si ir / lachen z{ey|ei}g{i|e}t·. |
| | %Si r{ey|ei}ne vr{auw|ouw}e vil / ge#sla{ch|h}t·, |
| | z{u^o|uo} d#er #sich h{ai|â}t m{i|î}ns h#erzen / g{ie|i}r mit g{ie|i}rde gar_t|_ gen{ey|ei}g{i|e}t·: / |
| | %Si z{u|iu}{g|h}{i|e}t mich, als {d|t}{oy|uo}t den halm der / aiz#st{ey|ei}n·[[3 i¬aiz#st{ey|ei}n~i$ Gemeint ist der i¬agestein~i, i¬agstein~i, i¬acstein~i, i¬agtstein~i aitstein (u. ä.), womit der Achat, aber auch der Bernstein und der Magnet bezeichnet wurden (h¬23~hKluge, S. 100; MWB I, Sp. 119f.; Handwörterbuch des Aberglaubens, Bd. 1, Sp. 150–152, 223, 1091–1093); im Mittelalter wusste man um die Anziehungkraft des Bernsteins durch elektrostatische Aufladung (mittels Reiben), s. LMA, Bd. 1, Sp. 2009; HAG, Sp. 1091f.]] |
| | #vnd als der magnes {d|t}{oy|uo}t / v{a|o}n art den {y|î}#s{i|e}n#st{ey|ei}n·, |
| | d#er {y|i}me von #s{i|î}-/ner art #s{ye|î}t ni{ch|h}t {i|e}n<<kan {i|e}ntw{i|î}{#ins[sup g sup]g|ch}{i|e}#n·, / |
| | #si l{y|ie}p, #si zart, #si #s{e|æ}l{i|e}{ch|c} w{i|î}p, der n{e|ie}-/man kan gel{i|î}{gg|ch}{i|e}n·. // |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| N Namenl/91r 19 |
| IV | N Namenl/91r 19 = KLD 44 IV 9; RSM ¹ReiBr/9b |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92va |
| | [ini I|1|blau]%R w{i|î}#s{i|e}n, m{i|e}rk{i|e}nt, w{y|i}e mir #send{i|e}n / #s{i|î} ge{ß|sch}{ie|ehe}n·: |
| | ich bin v{a|o}n ganz{me|em} l{i|î}be / {i|e}n{ß|z}{#u|w}ei ge{d|t}eil{i|e}t ##wnd#erl{i|î}che·. |
| | %S{o|ô} w{a|â} ich / hal{#u|b}er bin·, d{a|â} w{ie|æ}nt man mich / ganz er#s{ye|ehe}n·, |
| | %S{o|ô} i{s|st} da{s|z} be#ste {d|t}eil b{i|î} / ir. da{s|z} wi{#s#s|zz}{i|e}#nt #sich#erl{i|î}che·: |
| | %D{y|i}[ho e ho] liebe // h{ai|â}t da{s|z} h#erze m{i|î}n, |
| | al#s{o|ô} da{s|z} {i|e}{s|z} {#v|ie}{mm|m}er / m{oy|uo}{s|z} #st{ie|æ}{d|t}e an ir{me|em} d{y|i}e#n#ste bl{i|î}{#u|b}{i|e}n·. / |
| | %Sus {d|t}r{a|â}n [[???]] ich b{ey|ei}d{i|e}nt<<hal{#u|b}{i|e}n den {ß|sch}{ij|î}n, / |
| | da{s|z} {d|t}{u|uo}n ich al d#er wer{i|e}lde vor den man/nen #vnt den w{i|î}b{i|e}n·. |
| | %S{o|ô} #sprechent #si, w#er / wart al#sus ge{d|t}{ey|ei}l{i|e}t {y|i}e·? |
| | #s{o|ô} bin ich we-/d#er ganz dort noch h{y|i}e·, |
| | %S{o|ô} bin ich wei{s|z} / got halber h{y|i}e noch d{a|â}·. |
| | der mich w_|o_lde / #s{u^oi|uo}{ck|ch}{i|e}n, w{y|i}e wolde {he|er} mich vinden / ader w{a|â}##·? / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| C Brenn 19 |
| | C Brenn 19 = KLD 44 IV 9,RSM ¹ReiBr/9a |
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 848, fol. 189rb |
| | [ini D|2|rot]ie w{i|î}#se#n m#erke#n, wie mir #sende#n i#st be#schehe#n#·: / |
| | ich bin mit ga#nzem l{i|î}be enzwei geteilet / wu#nd#erl{i|î}che·. |
| | d{a|â} ich halb#er bin, d{a|â} w{e|æ}net ma#n mich / ga#nze#n #sehen·, |
| | #vn#d #siht doch niema#n, d{a|â} m{i|î}n i#st d#c / be#ste #sich#erl{i|î}che·: |
| | d{u^i|iu} liebe h{a|â}t d#c h#erze m{i|î}#n·, |
| | da#st / m{i|î}#n d#er be#ste teil, d#er #st{e|æ}te m{#v^o|uo}{s|z} b{i|î} ir bel{i|î}be#n·. |
| | #s{o|ô} / trage ich l{i|î}bes<<hal{b|p} de#n #sch{i|î}#n· |
| | de#n l{u^i|iu}te#n vor i#n gan-/zer #sch{o^vw|ouw}e, ma#nne#n #vn#d {o^v|ou}ch w{i|î}be#n·. |
| | n#v #spreche#nt / an, wer wart al#sus geteilet ie·? [[3i¬#spreche#nt~i$ Die Endung i¬-ent~i wird im späten Mittelhochdeutschen zuweilen auch auf den Imp. Pl. übertragen (h¬25~hMhd. Gramm. § M 70, Anm. 8).]] |
| | #i{a|â} bin ich leid#er / ganz#er wed#er dort[[1 i¬dort~i$ i¬d~i aus i¬t~i gebessert]] noch hie· |
| | #vn#d bi#n doch endel{i|î}-/che beide hie #vn#d d{a|â}·. |
| | d#er mich n#v #s{#v^o|uo}che#n #solte, / wie wolde [[1 i¬wolde~i$ i¬d~i aus i¬t~i gebessert]] er mich vinde#n alder w{a|â}·? / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| f₁ Namenl 255 |
| I | f₁ Namenl 255 = RSM ¹ReiBr/520a |
| Überlieferung: Berlin, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, mgq 719, fol. 133v |
| | [rub Von #sch{ey|ei}den, {c|k}lagen, #s{y|i}nne#n #vnd rub] / [rub geden{ck|k}en rub] / |
| | [ini S|1|]{o|ô} w{e|ê} dem tage, der z{i#j|î}t #vnd der #vn#s{e|æ}{ll|l}{i|e}ge#n / #st►u^:|u◄nt, #/ |
| | #jn der ich armer #sch{ey|ei}den m{►u^:|u◄|uo}#ste #/ von / der aller<<#sch{o|œ}n#ste_|n_ fr{auw|ouw}e#n. #/ |
| | j{a|â} #sol mir ni{|h}t m{e|ê} lache#n / ir #s{o|ô} r{o|ô}{tt|t}er m►u^:|u◄#nt, #/ |
| | #so{lle|l}#n m{y|i}ch ir lie{ch|h}ten {eu|öu}gel{i|î}n / {c|k}l{a|â}re #/ ni{|h}t m{e|ê}_n|r_e liepl{i|î}ch ane #sch{a►u^:|u◄w|ouw}en? #/ |
| | #sollen / mich ir linden ermel{i|î}n blan{ck|k}e #/ |
| | an ir #s{o|ô} lu^:#ste=/l{i|î}che bru^:#stl{i|î}n zart #/ n{o|ie}{#mm|m}er ni{|h}t ge#smu^:cken, #/ / |
| | #vnd #sal {ey|ei}n #sl_a|{o|ô}_{ß|z}, {ey|ei}n #vmbfan{ck|c} #/ |
| | ir [[2 i¬ir~i$ i¬in~i Sappler]] re{ch|h}ter fr{eu^:|öu}de / #vns b{ey|ei}de<<#sa{mp|m}t z{u|uo} {ey|ei}n<<ander _uß|ni{|h}t_ gezu^:cken? / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| f₁ Namenl 256 |
| II | f₁ Namenl 256 = KLD 44 IV 3; RSM ¹ReiBr/520a |
| Überlieferung: Berlin, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, mgq 719, fol. 133v |
| | [ini W|1|]enne ich #st{ee|ê} #vnd geden{ck|k}{en|e}, #/ wie ich #sie / habe ge#sehen, #/[[3 i¬gedencken~i$ Im Md. (besonders Mfrk.) kommt die alte Endung i¬-en~i für die 1. Sg. Ind. Präs. bis zum Ende des Mhd. vor (h¬25~hMhd. Gramm. § M 70, Anm.5).]] |
| | die m{y|î}ne#m her{tz|z}en h{a|â}t an>>ge=//#siget vor al#s{o|ô} man{i|e}{ch|g}en j{a|â}ren, #/ |
| | #s{o|ô} i#st mir mit / geden{ck|k}en w{oi|o}l #vnd w{ee|ê} ge#sch{ee|ehe}n, #/ |
| | #s{o|ô} ich /geden{ck|k}e der w_a|u_{n|nn}{i|e}{k|c}l{i|î}chen [del cl del] {c|k}l{a|â}ren. #/ |
| | #s{o|ô} ge=/den{ck|k}e ich her, #s{o|ô} geden{ck|k}e ich h{y|i}n, #/ |
| | #s{o|ô} ge=/den{ck|k}e ich alle>>z{y|î}t an die #s{o|ô} m{y|i}#nn{i|e}cl{i|î}che. #/ / |
| | gar dicke #s{o|ô} wurde ich ane #sehen, #/ |
| | da{s|z} ich die / #sch{o|œ}nen vor mich #sich als {ey|ei}ne#n engel {#schl|sl}{y|î}chen. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| f₁ Namenl 257 |
| III | f₁ Namenl 257 = RSM ¹ReiBr/520a |
| Überlieferung: Berlin, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, mgq 719, fol. 134r |
| | [ini I|2|]#st {y|i}ema{#nt|n}, der _|sich_ fr{au^:w|öu} der win{tt|t}er<<lange#n na{ch|h}t, / |
| | der lege #sich {#schl|sl}{a|â}{ff|f}en, #/ wanne e{ß|s} i#st z{y|î}t. #jch / arme_n|r_, ich m{►u^:|u◄|uo}{ß|z} #s{y|i}tzen. #/ |
| | dar z{u|uo} h{a|â}t mich {ey|ei}n / fr{a►u^:|u◄w|ouw}e #vnd {au|ou}ch ir g{u^:|üe}{tt|t}e br{a|â}{ch|h}t, #/ |
| | da{s|z} ich {►u^:|u◄|û}{ff|f} / {ey|ei}nem kalten #st{ey|ei}{#nn|n}e vor gr{o|ô}{ß|z}en n{o|ô}{tt|t}en {#sch|s}w{y|i}tzn#n. /[[3 i¬#schw{y|i}tzn#n~i$ Im Md. (besonders Mfrk.) kommt die alte Endung i¬-en~i für die 1. Sg. Ind. Präs. bis zum Ende des Mhd. vor (h¬25~hMhd. Gramm. § M 70, Anm.5).]] |
| | die liebe, die h{a|â}t {ey|ei}n har{tt|t}en #st►u^:|u◄rm, |
| | re{ch|h}t als / ich mich hab an gel{ech|ei}t z{u|uo} allen m{y|î}ne#n n{o|œ}{tt|t}e#n. / |
| | n{o|â}ch ir winde ich mich als {ey|ei}n w{o|u}rm #/ |
| | ta{g|c} / #vnd na{ch|h}t h{e|i}ne #vnd dar. ir #sch{o|œ}ne, die wil / mich {d|t}{o|œ}{tt|t}en. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| f₁ Namenl 258 |
| IV | f₁ Namenl 258 = RSM ¹ReiBr/520a |
| Überlieferung: Berlin, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, mgq 719, fol. 134r |
| | 1 Ach #vnd ach, da{s|z} m{y|i}r die liebe {th|t}{►u^:|u◄|uo}t #s{o|ô} w{ee|ê}! #/ / |
| | 2 w{y|i}e m{o|üe}de ich an dem tage b{y|i}n, des na{ch|h}ts / l{eß|â}t #sie mich doch ni{|h}t {#sch|s}l{a|â}{ff|f}en. #/ |
| | 3 mich d►u^:|u◄#n{ck|k}t / {y|i}e, wie die #sch{o|œ}ne vor m{y|î}nem bette #st{ee|ê}. |
| | 4 wan / ich er<<wache #vnd #sich ir ni{|h}t, #s{o|ô} #schr{ey|î}t m{y|î}n / her{tz|z}e [del lutte del] l{►u^e|u◄|û}te ›w{a|â}{ff|f}en‹. #/ |
| | !5 w{o|â} i#st [[1 i¬i#st~i aus i¬ich~i gebessert]] die m{y|i}{#nn|n}=/n{i|e}cl{i|î}che h{y|i}ne ko{#mm|m}en, #/ |
| | 6 die mich #s{o|ô} #s{e|ê}re be=/r{a►u^:|u◄|ou}bet h{a|â}t der w{y|i}tze #vnd {au|ou}ch der #s_{y|i}#n|{y|i}_nn_e#en|e_? #/ |
| | 7 wer / h{a|â}t #sie von mir h{y|i}n geno{#mm|m}en? |
| | 8 ich m{►u^:|u◄|uo}{ß|z} / verderben, w_o|i_rt mir ni{|h}t ir edle #s{u^:|üe}{ß|z} liebe. /[[3 i¬wort~i$ In einigen md. Dialekten wird i¬i~i besonders vor Nasal und Konsonant zu i¬o~i (h¬25~hMhd. Gramm. § E 40); ob hier ein analoges Phänomen oder ein Schreibfehler vorliegt, ist unsicher.]] |
| | 8a [rub Repptitze rub]/ |
| | 9 Ach lieber got, #/ we{#mm|m}e #sol ichs {c|k}lage#n, di{#s#s|s}e / n{o|œ}{tte|t}, |
| | !10 da{s|z} ich{s|z} #s{o|ô} gar e{l|ll}end{i|e}{g|c} bin? #/ ich {c|k}lage{ß|z} // {C|K}r{y|i}#ste, dem herren. |
| | 11 #jch mo{ch|h}<t> _d#er|_ dem {c|k}lage#n, e{ß|z} w{e|æ}r / #jm lie{b|p}, |
| | 12 z{u|uo} mir #spreche er, e{s|z} w{e|æ}r #jm l{ey|ei}t, die / w{i|î}le ich b{ey|î} #jm w{e|æ}re. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| k Brenn/HofT 25 |
| IV | k Brenn/HofT 25 = RSM ¹ReiBr/507a |
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 674va |
| | [ini #J|1|rot]%Ch #sihe an, die m{y|î}nes l{i|î}=/bes h{a|â}t gewalt, #/ |
| | durch die / ich l{i|î}den m►u^:|{u|uo}◄{s|z} den {d|t}{o|ô}t, #/ m{y|î}#n / lieb#ste {a►u^:|u◄|ou}genw{ey|ei}de. #/ / |
| | #P %#Jch #sender man, m{y|î}n her{tz|z}e=/l{ey|ei}t i#st man{i|e}{g|c}falt. #/ |
| | ich / klage ir zarte{s|z} m{u|ü}#ndel_o|{i|î}_n // r{o|ô}t, #/ von dem wurd ich mich / #scheiden. [[3i¬wurd~i$ Inhaltlich passender erschiene i¬muoz~i.]] |
| | #P %#Jch ge#sehe ir / vil{|>>}l{i|î}{ch|h}t n{y|i}mmer>>m{e|ê}. #/ |
| | d#er r{i|î}che / got von h{y|i}{mm|m}ele m{u^:|üe}{s|z} ir / #selber walten, |
| | %#Jch m{ey|ei}ne / die zarte fr{a►u^:|◄w|ouw}e h{e|ê}r. #/ |
| | #s{o|ô} / fr{a►u^:|◄w|öuw}e ich mich, #ins daz ich mich #ins habe #s{o|ô} / #sch{o|ô}n gein ir gehalten. #/[[1i¬daz ich / mich~i$ am rechten Rand mit Einfügungszeichen nachgetragen]] / |
| | ez i#st an der z{i#j|î}t, #/ wenne / ez [del e del] n{o|â}het dem [[1 i¬dem~i$ i¬d~i aus i¬L~i gebessert?]]ende m{y|î}#n, #/ / |
| | %Ach, r{i|î}cher got, l{a|â}{ß|z} dir / m{y|î}#n_n|_ [[1 i¬m{y|i}#nn~i$ i¬n~i nachgetragen?]] fr{a►u^:|u◄w|ouw}e be►#u^:|#u◄olhen #s{i|î}n, #/ / |
| | die ich f{u|ü}r #s{e|æ}l[mut e mut][ins d ins]e>>in [[1 i¬#selde~i$ i¬d~i gebessert aus i¬e~i (i¬#sele~i), neues i¬-e~i angefügt]] m{y|î}nem / her{tz|z}en h{a|â}n getragen. #/ |
| | hil{ff|f} / mir, daz ich #sie dort an #se=/he_n|_; #s{o|ô} dar{ff|f} ich #sender / n{y|i}mm{e|ê} {c|k}lagen. #// / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| k Brenn/HofT 26 |
| V | k Brenn/HofT 26 = RSM ¹ReiBr/507a |
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 674vb |
| | [ini I|2|rot]%Ch knu^:we [[3 i¬knüwen~i$ Nebenform zu i¬kniewen~i ›auf die Knie fallen, knien‹ (Le I, Sp. 1649).]]alhie, ir gr{a|â}=[[1 i¬g~i aus i¬h~i gebessert]]/fen, ir fr{i|î}en, ir dien#stma#n: #/ / |
| | durch got vernement / m{y|î}ne wort durch {u^:w|iuw}er / #selbes {e|ê}re! |
| | #P %N►u^:|u◄ mer{ck|k}e#nt / re{ch|h}t, wie ich den {d|t}{o|ô}t / verdienet h{a|â}n, #/ |
| | hie m►u^:|{u|uo}◄{s|z} / #sich #sch{ey|ei}den l{i|î}p #vnd #s{e|ê}le; / m{y|î}ns lebens i#st ni{|h}t m{e|ê}=/re. |
| | #P der g{u|uo}te got von / h{y|i}{mm|m}ele, #/ |
| | der m{u^:|üe}{ß|z} der / lieben fr{a►u^:|u◄w|ouw}en m{y|î}n #st{e|æ}=/tecl{i|î}chen walten. #/ |
| | ich ge=/#sihe ir l{ey|ei}der n{y|i}mmer / m{e|ê}r. #/ |
| | von gr{o|ô}{#sß|z}em l{ey|ei}de, / da{s|z} ich {d|t}rage, m►u^:|{u|uo}◄{s|z} #/ m{y|î}#n / her{tz|z}e zer#spalten. |
| | %E{s|z} i#st // an der #st►u^:|u◄nt #vnd an dem / le#sten ende m{y|î}n. #/ |
| | ach, lieber / got, l{a|â}{ß|z} dir m{y|î}n #s{e|ê}le en=/{ph|pf}olhen #s{i|î}n! #/ |
| | obe ich mit d#er [kl fr{auw|ouw}e#n kl] / {y|i}e kein #s{o|ü}nde gep_|{h|f}_la{g|c}, #/ [[3 i¬{y|i}e kein #s{o|ü}nde~i$ In der Bedeutung ›irgendein‹ wird i¬kein~i bis ins 16. Jh. gebraucht (h¬25~hMhd. Gramm. § M 55 [7.6.]).]] |
| | #s{o|ô} / #sen{ck|k}e m{y|î}n #s{e|ê}le z{u|e}r hel=/le gr►u^:|u◄nt #/ #vnd gi{b|p} ir r►u^:|{u|uo}◄=/we n{y|i}mmer ta{g|c}. #// |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|