k |
C |
s₁ |
| k Reg/BriefW 154 |
| I | k Reg/BriefW 154 = HMS II 126.1; RSM ¹Regb/1/532a |
| | [rub iij in der brie{ff|f}<<w{i|î}#se rub] // |
| | [ini {U|Û}|2|rot]{#s#s|z} dr{i|î}en #sta#mme#n: #s{o|ô} wirt / dr{y|î}#er hande fr{y|i}d, #/ |
| | den / ich ein r{i|î}che{s|z} lop mit m{y|î}=/n►<e>[sup e sup]|e◄r z►u^:|u◄ngen #sm{y|i}d, |
| | wan►#n|n◄ e{s|z} / doch ni{|h}t wol z{e|æ}m, daz i'rn / {b|p}r{i|î}{#s#s|s} verm{y|i}{d|t}, #/ [[3 i¬irn~i = i¬ich irn~i]] |
| | des edeln / ritters, prie#sters #vnd des / b►u^:|{u|û}◄ma#ns t►u^:|u◄gentr{i|î}che. |
| | #P / %Des edeln prie#sters fr{y|i}d / #vns für der hellen birt, / |
| | #vnd we{ll|l}ich fr{y|i}d #vns da#n=/ne von dem ritt►<e>[sup e sup]|e◄r wirt·! / |
| | #vnd #s{o|ô} der g{u|uo}te b►u^o|{u|û}◄man / dort z►u^:|{u|uo}◄ acker fert, #/ |
| | den / fru{#mm|m}en b►u^:|{u|û}◄man ich de#m / prie#ster a{ll|l}z{i|î}t wol ge=/l{i|î}ch, |
| | #P %Wan►#n|n◄ er #vns ne=/ret vor des h►u^:|u◄ngers fr{ey|ei}=/#sen #/ |
| | mit #s{i|î}nem pfl►u^:|{u|uo}◄ge / {#v|û}{ff|f} der erd, #s{i|î}n arbeit g{u^o|uo}t. #/ / |
| | der edel prie#ster ner #vns / fu^:r der helle gl►u^:|{u|uo}◄t #/ |
| | mit #s{i|î}m / gebet, a{ll|l}#sam der edel / ritter t►u^:|{u|uo}◄t, #/ |
| | wan►#n|n◄ er mit / #s{i|î}nem #swert be#schirmet / witw_a#n|e_n #vnde w{ey|ei}#sen. #// / |
|
|
|
|
|
|
|
| C Reg 1 |
| | C Reg 1 = HMS II 126 1; RSM ¹Regb/1/1a |
| | [ini I|5|blau]%R pfaffen #vn#d ir ritter, tr{i|î}bent vo#n {#v^i|iu}_ch|_ / nît·! |
| | ir pr{u^e|üe}fent anders gr{o^e|œ}{#s#s|z}er #vnge/n{a|â}de z{i|î}t·. |
| | ir #s#vnt gedenken re{ch|h}te, wie{#s|z} / #vmb {#v^i|iu}ch l{i|î}t·: [[3 i¬#s#vnt~i$ Pl.-Formen von i¬suln~i ohne i¬l~i sind dem Alemannischen eigen (h¬25~hMhd. Gramm. § M 98; Le II, Sp. 1053 f.).]] |
| | der pfaff, ritter, b{u|û}ma#n, / die dr{i|î}e·, die #s{o^e|o}lt{i|e}n #s{i|î}n ge#sellen·. |
| | d#er b{u|û}/man #sol dem pfaffen #vnd dem ritter / ern·; [[3 i¬ern~i swV. od. redupl. V. ›ackern, pflügen‹ (Le I, Sp. 657).]] |
| | #s{o|ô} #sol der pfaffe den b{u|û}man #vn#d den / ritter n{e^^|e}rn· |
| | vor der h{e^^|e}lle, #sol der werde / ritter w{e^^|e}rn |
| | dem pfaffen #vn#d dem b{u|û}ma#n, / die in t{#v^o|uo}n i{ch|h}t wellen·. |
| | n#v dar, ir edelen, / werden dr{i|î}e ge#sellen·: |
| | %St{o|ô}l #vn#d #swert, / wênt ir ein and#er helfen wol·, [[3 i¬stôle~i stswf. ›Priestergewand‹ (Le II, Sp. 1209).]] |
| | #s{o|ô} wirt d{#v^i|iu} / kri#stenheit vo#n {#v^i|iu}_ch|_ gen{a|â}den vol·; |
| | %St{o|ô}l / #vn#d #swert, der pfl{u^o|uo}{g|c} t{u^o|uo}t alle{s|z}, da{s|z} er #sol·, / |
| | #sint ir mit tr{u^i|iu} ein<<ander b{i|î}·, {#v^i|iu}ch kan nie/man gev{e^^|e}llen. / [[1 i¬#sint~i$ evtl. auch i¬#stat~i]] [[3 i¬<#sint ir> mit tr{u^i|iu} ein ander b{i|î}~i$ Der Konditionalsatz lässt sich auf den vorhergehenden und den folgenden Hauptsatz beziehen.]] |
|
|
|
|
|
|
|
| s₁ Namenl 11 |
| I | s₁ Namenl 11 = RSM ¹Regb/1/532b |
| | [rub Von dem prie#ster·, %Ritter· #vnd b{u|û}man rub] / |
| | [ini I|1|rub]ch h{a|â}n dr{y|î} kem{p|pf}en #s{o|ô} ge{d|t}{u^:|iu}ret #vnd gewegen, /[[1 Strophennummer (i¬j~i) am rechten Rand]] [[3 i¬ge{d|t}{u^:|iu}ret #vnd gewegen~i sind lesbar als nachgestellte Attribute von i¬kempen~i oder als Teile des Prädikats (i¬%Ich h{a|â}n ... ge{d|t}{u^:|iu}ret #vnd gewegen~i). i¬gewegen~i Part. Adj. ›auserwählt, gewichtig‹ (Le I, Sp. 980) oder Part. von i¬wegen~i stV. ›an Gewicht, an Wert anschlagen, schätzen‹.]] |
| | waz wirde #vnd h{o|ôh}er {e|ê}ren i#st an {y|i}n gelegen! / |
| | %Der {%E|ê}r#ste kem{p|pf}e {ey|ei}n prie#ster i#st mit go{d|t}es / #segen; #/ |
| | %Der ander kem{p|pf}e {ey|ei}n %Ritter i#st; / %Der b{w|û}man #s{ij|î} der dritte. #/ |
| | %Als #sich der / prie#ster gerwet #/ in #s{y|î}nes kem{p|pf}en w{a|â}t, / [[3 i¬gerwen~i swV. ›kleiden, bereiten‹ (Le I, Sp. 892f.).]] |
| | der go{d|t}es kem{p|pf}e, der be#st{a|â}t, #/ [[3-10 Von der Briefweise abweichendes Versschema (wohl verderbt).]] [[3-8 Der Nebensatz (i¬wann alle...~i) ist doppelt auf den vorhergehenden (i¬der bestat~i) und nachfolgenden Satz (i¬so stet~i) beziehbar (Konstruktion Apokoinu).]] |
| | %Wa##nn alle / go{d|t}es fr{u|iu}nt fliehen, #s{o|ô} #st{e|ê}t der edel prie#st#er / [[3 i¬fr{u|iu}nt~i kann eine verkürzte Pluralform sein (Le III, Sp. 526).]] |
| | #vnd ver#s{u^:|üe}net die arme#n {c|k}ri#ste#nheit mit go{d|t}e. #/ / |
| | %Der ander kem{p|pf}e der fro{mm|m}e %Ritter i#st, / |
| | wa##nn er mit #s{y|î}ner kra{ff|f}t #vnd li#st #/ |
| | be-/#schirmet witwen #vnd w{ey|ei}#sen, #/ |
| | %Wa##nn er // den #schilt n{y|i}{#mm|m}et neben #sich #vnd {au|ou}ch / #s{i|î}n #swert #/ |
| | #vnd wi{dd|d}er daz #vnre{ch|h}t / fi{ch|h}tet, #/ %W{o|â} ma#n #s{i|î}n begert. #// ►c·|et cetera◄. [[1 i¬et cetera~i-Zeichen zur Markierung des Melodieschlusses? (vgl. die übliche Strophenlänge des Tons)]] |
| | %N{o|u} / #sehent, wie der g{u|uo}{d|t}e b{w|û}man #st{e|ê}t·, als / er d{ie|iu} {ph|pf}ert [[3 i¬%N{o|u}~i$ i¬nu~i (zur md. Senkung von /u/ > /o/ s. h¬25~hMhd. Gramm. §§ L 35, E 43, E 40, E 43).]] |
| | in den {p|pf}l{u^:|uo}{g|c} ge#spa#nne#n h{a|â}t / #vnd vert {#v|û}{ß|z} vor hungers fr{ey|ei}#sen. / [[3 i¬vor~i md. für i¬vür~i ›gegen‹ (Le III, Sp. 583f.)]] |
|
|
|
|
|
|
|
| k Reg/BriefW 155 |
| II | k Reg/BriefW 155 = HMS II 126.1; RSM ¹Regb/1/532a |
| | [ini #J|1|rot]%Ch [del <a> del] h{a|â}n dr{y|î} kempfen / h{o|ô}ch get{u^:|iu}ret #vnd gewege#n: #/ /[[3 i¬get{u^:|iu}ret #vnd gewege#n~i sind lesbar als nachgestellte Attribute von i¬kempfen~i oder als Teile des Prädikats (i¬%I%Ch h{a|â}n ... get{u^:|iu}ret #vnd gewege#n~i). i¬gewegen~i Part. Adj. ›auserwählt, gewichtig‹ (Le I, Sp. 980) oder Part. von i¬wegen~i stV. ›an Gewicht, an Wert anschlagen, schätzen‹.]] |
| | waz r{i|î}cher t►u^:|u◄gend {e|ê}ren / i#st an {y|i}n gelegen! #/ |
| | der / {e|ê}r#ste kempf ein prie#st#er / i#st mit go{tt|t}{z|s} #segen, #/ |
| | %Der / ander kempf ein ritter / i#st, der b►u^:|{u|û}◄ma#n #s{y|î} der ein / dritter. |
| | #P %Wan►#n|n◄ #sich der / prie#ster gerwet in #s{i|î}ns / kampfes w{a|â}t, #/ [[3 i¬gerwen~i swV. ›kleiden, bereiten‹ (Le I, Sp. 892f.).]] |
| | daz z►u^:|{u|uo}◄ d#er / me#s#se zi{mp|m}t, #s{o|ô} er z{u^o|uo}m // {e|a}lter g{a|â}t, #/ |
| | #s{i[ho e ho]|i}ch hin, wie r{i|î}=/l{i|î}ch dan►#n|n◄ der edel kempfe / #st{a|â}t! #/ |
| | wan►#n|n◄ #s{o|ô} ein ander / kemp{ff|f} fl{u^:|iu}{ch|h}t, #s{o|ô} #st{a|â}t / ein edel ritter, |
| | #P %Wan►#n|n◄ / er be#schirmet witwen / #vnde w{ey|ei}#sen #/ |
| | #vn#d an #sich / n{y|i}{mp|m}t #s{i|î}n harna#sch, #schilt / #vnd {au|ou}ch #s{i|î}n #swert, #/ |
| | #vnd / er vor #vnre{ch|h}t vi{ch|h}tet, / w{o|â} ma#n #s{i|î}n begert. #/ [[3 i¬vor~i md. für i¬vür~i ›gegen‹ (Le III, Sp. 583f.)]] |
| | wie / dan►#n|n◄ der g►u^:|{u|uo}◄te b►u^:|{u|û}◄man / #st{a|â}t #vmb #s{i|î}ne pfert, #/ |
| | die / d{a|â} ge#spannen {y|i}m pfl►u^:|{u|uo}◄{g|c}, / als er #sie † ger{ey|ei}#sen. #// [[3 i¬gerey#sen~i$ Zu erwarten wäre ein Modalverb, z. B. i¬mac ger{ey|ei}#sen~i.]] |
|
|
|
|
|
|
|
|
| s₁ Namenl 12 |
| II | s₁ Namenl 12 = RSM ¹Regb/1/532b |
| | [ini E|1|rub]{ß|z} w{e|a}{ch|h}#set {#v|û}{ff|f} dr{y|î}n #stemmen dr{y|î}er-/hande fri{dd|d}en, #/ [[1 Strophennummer (i¬ij~i) am linken Rand]] |
| | dem ich mit m{y|î}ner / zungen #s{o|ô} r{y|î}che{s|z} lop #sm{y|i}{dd|d}en. #/ [[3 i¬#sm{y|i}{dd|d}en~i$ Wmd. Endung für die 1. Sg. Ind. Präs. ist -i¬en~i (h¬25~hMhd. Gramm. § E 35).]] |
| | %E{ß|z} / mi#s#se#st{u^:|üe}nde mir, ob ich {y|i}re#n lop v#erm{y|i}{dd|d}e·, / |
| | %Des werden %Prie#sters #vnd des e{dd|d}{i|e}ln / %Ritters {d|t}{o|u}gentr{i|î}che. #/ |
| | %Der werde prie#st#er / fr{y|î}{h|g}et #vns vor der helle [del w del][sup b sup]irt, #/ [[3 i¬birt~i$ i¬wirt~i.]] |
| | w{#ern|erl}tl{i|î}che / fr{y|î}heit #vns von dem %Ritter wirt, #/ [[3 i¬w{#ern|erl}tl{i|î}che~i$ i¬wernt~i Nebenform zu i¬werlt~i (Le III, Sp. 782, 790).]] |
| | #vnd / den der b{u|û}man rodet, hacket #vnd [mut v mut][ins {y|i} ins]rt, / [[1 i¬{y|i}rt~i$ i¬y~i aus i¬v~i gebessert?]] [[3 i¬{y|i}rt~i$ i¬ern, eren~i an. v. ›ackern, pflügen‹ (Le I, Sp. 657).]] |
| | #vnd dem werden prie#ster #vnd dem %Ritter / e{dd|d}{i|e}l gl{y|î}che, #// |
| | wa#nn er #vns nert vor des / hungers fr{ey|ei}#sen #/ |
| | %Mit #s{y|î}me #sw{ey|ei}{ß|z}e, / der getr{uw|iuw}e arb{ey|ei}{d|t}er g{u^:|uo}t, #/ |
| | al#sam der w#erde / prie#ster vor der helle gl{u^:|uo}t #/ |
| | mit #s{y|î}me / gew{ey|ei}de. #san #/ der e{dd|d}el {d|t}{u^:|uo}t [[3 i¬geweide~i stn. ›Speise‹ (Le I, Sp. 981).]][[3 Zu erwarten wäre i¬der e{dd|d}el %Ritter~i.]] |
| | mit #s{y|î}me / #swerte: #/ der be#schirmet witwen #vnd / #Zw{ey|ei}#sen. / |
|
|
|
|
|
|
|
| k Reg/BriefW 156 |
| III | k Reg/BriefW 156 = HMS II 126 1; RSM ¹Regb/1/532a |
| | [ini I|1|rot]%R pfaffen, [del r del]ritt#er #solle#nt / von {u^:|iu}ch {d|t}r{y|î}be#n n{y|î}t, [del <.> del] #/ |
| | #s{o|ô} / k{o|u}{mp|m}t die welt {#v|û}{#s#s|z} gr{o|ô}{#s=/#s|z}er [ho #ins#vn ho]#insgen{a|â}den z{i|î}t. #/ |
| | #jr #solt / gar eben mer{ck|k}en, wie / e{s|z} #vmb {u^:|iu}ch l{i|î}t: #/ |
| | die pfaf=/fen, ritt#er #vnd der b►u^:|{u|û}◄ma#n / #sollent #s{i|î}n ge#sellen. |
| | #P #/ / %Der b►u^:|{u|û}◄ma#n #sal den prie#st#er / #vnd den ritt#er {e|ê}rn; |
| | #fz |
| | dort vor / d#er hell; #s{o|ô} #sol der edel rit=/ter wern #/ [[3 Zum fehlenden Vers (der Priester rettet den Ritter und den Bauern vor der Hölle) vgl. die Parallelüberlieferung.]] |
| | a{ll|l} vor den b{o^e|œ}=/#sen, die den prie#st#er #vnd / den b►u^:|{u|û}◄ma#n vellen. |
| | #P #/ / %N►u^:|u◄ dar, ir edeln dr{y|î} ge=/#sellen werden: #/ |
| | #st{o|ô}l #vnde / #swert, #/ die zwei #st{e|ê}nt b{y|î} / ein ander wol, #/ [[3 i¬stôle~i stswf. ›Priestergewand‹ (Le II, Sp. 1209).]] |
| | #s{o|ô} wirt die / {c|k}ri#ste#nheit vo#n {#v|iu}ch gen{a|â}=/den vol; #/ |
| | #st{o|ô}l #vnde #swert, d#er / pfl►u^:|{u|uo}◄{g|c} t{u|uo}t alle{s|z}, daz er #sol, #/ / |
| | #vnd #st{e|ê}nt ir dr{y|î} einander / b{y|î}, #s{o|ô} leb wir wol ►u^:|{u|û}◄{ff|f} erden. [rub #etc#abbr rub] / |
|
|
|
|
|
|
|
|
| s₁ Namenl 13 |
| III | s₁ Namenl 13 = RSM ¹Regb/1/532b; HMS II 126.1 |
| | [ini {Y|I}|1|rot]r prie#ster #vnd {y|i}r %Rittere, / {d|t}r{y|î}bent den b{u|û}man von {u|iu}ch n{y|i}{|h}t! #/ [[1 Paragraphenzeichen am Strophenbeginn]][[1 Strophennummer (i¬iij~i) am linken Rand]] |
| | %Man // pr{u^i|üe}fet anders gr{o|ô}{ß|z}er #vngn{a|â}den z{ij|î}{th|t}·. |
| | {y|i}r #solle#nt / vil re{ch|h}te wi{ß|zz}en, wie e{ß|z} #vmb {u|iu}ch l{ij|î}{th|t}·: |
| | %E{y|i}n / prie#ster, {ey|ei}n %Ritter, {ey|ei}n b{u|û}man, die dr{y|î} #solle#nt / #s{i|î}n ge#sellen. #/ |
| | %E{y|i}n b{u|û}man #sal den prie#ster / #vnd den %Ritter {e|ê}ren; #/ |
| | %S{o|ô} #sal der werde prie#ster / den %Ritter #vnd den b{u|û}man neren |
| | vor helle; #/ %S{o|ô} / #sal {au|ou}ch der e{dd|d}{i|e}l %Ritter wern, #/ |
| | %Wer dem werde#n / prie#ster #vnd dem b{u|û}man {th|t}{u^i|uo}n i{ch|h}t w{o^:|e}llen·. /[[3 i¬%Wer ... w{o^:|e}llen~i$ Inkongruenz beim Numerus von Subjekt und Prädikat ist eine häufige Erscheinung (h¬25~hMhd. Gramm. § S 42).]] |
| | %N{o|u} dar, {y|i}r herre#n, {y|i}r werden dr{y|î} ge#sellen: /[[3 i¬%N{o|u} dar~i$ Mit dem handschriftlichen i¬No~i für i¬nu~i liegt offenbar eine md. Senkung von /u/ > /o/ vor (s. h¬25~hMhd. Gramm. § L 35, E 43, E 40, E 43).]] |
| | %St{o|ô}len #vnd #swert, da{s|z} hillet mit {ey|ei}nander / wol. #/ [[3 i¬stôle~i stswf. ›Priestergewand‹ (Le II, Sp. 1209).]][[3 i¬hellen~i stv. ›hallen, klingen‹ (Le I, Sp. 1235).]] |
| | %S{o|ô} wirt die {c|k}ri#stenheit von {u|iu}ch gn{a|â}de#n / vol; #/ |
| | %Gr{i|î}{ff|f}et z{u|uo} #schilt #vnd z{u|uo} #swert #/– der / {p|pf}l{u|uo}{g|c} {d|t}{u|uo}t alle{s|z}, daz er #sal· – |
| | #vnd nert {u|iu}ch mit / {ey|ei}n<<ander hin! {#v|iu}ch kan n{y|ie}ma{nt|n} gefellen·.#/ / |
|
|
|
|
|
|
|